Παρολυμπιοι Οικισμοι

Το Λιτόχωρο είναι μία σύγχρονη κωμόπολη με πληθυσμό 7259 κατοίκων (σύμφωνα με την απογραφή του 2011) χτισμένο στους πρόποδες του Ολύμπου και μόλις πέντε χιλιόμετρα από τη θάλασσα. Συνδυάζει την ορεινή δροσιά με την θαλασσινή αύρα. Στο Λιτόχωρο ο επισκέπτης μπορεί να περιδιαβεί τα σοκάκια ανάμεσα στα παραδοσιακά σπίτια με την μακεδονίτικη αρχιτεκτονική, τις παλιές ξύλινες αυλοθύρες και τις δίρριχτες στέγες φτιαγμένες από Λιτοχωρινούς μαστόρους του ξύλου και της πέτρας.

Η λαϊκή παράδοση παραμένει ζωντανή μέσα από τα έθιμα που διατηρούνται μέχρι σήμερα, όπως το έθιμο των Σίχνων στη γιορτή των Φώτων (6 Ιανουαρίου) ή το κάψιμο των κέδρων την Αποκριά.

Το Λιτόχωρο ενδείκνυται ως αφετηρία για εξορμήσεις στην ευρύτερη περιοχή, τόσο λόγω της εύκολης πρόσβασης όσο και της άρτιας τουριστικής υποδομής του.

Το Δίον έχει πληθυσμό 1130 κατοίκους και αποτελεί σημαντικό κέντρο ενδιαφέροντος για ξένους και ντόπιους τουρίστες. Κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται τον Αρχαιολογικό Χώρο (Αρχαιολογικό Πάρκο) και το Αρχαιολογικό Μουσείο για να θαυμάσουν τα ευρήματα της ιερής πόλης των Μακεδόνων. Το καλοκαίρι το Αρχαίο Θέατρο του Δίου ξαναζωντανεύει με τις παραστάσεις και τις συναυλίες που δίνονται στα πλαίσια του Φεστιβάλ Ολύμπου.

Μικρό χωριό 37 κατοίκων χτισμένο στους βορειοδυτικούς πρόποδες του βουνού, με ωραία θέα προς τον κάμπο της Πιερίας. Η παλιά ονομασία του χωριού είναι Λόκοβη. Βρίσκεται κοντά στην ιστορική τοποθεσία Πέτρα, όπου γινότανε από τους αρχαίους χρόνους το πέρασμα από την Πιερία προς την υπόλοιπη Ελλάδα. Λόγω της θέσης και του υψομέτρου του (580 μ.) το χωριό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση στις διαδρομές που έχουν αφετηρία ή τερματισμό το Ρέμα Ξερολάκκι. Μπορεί να συνδυαστεί επίσης και με καλό φαγητό μετά το τέλος των διαδρομών.

Η Καρυά, με πληθυσμό 542 κατοίκων, βρίσκεται στους πρόποδες της νότιας πλευράς του Ολύμπου. Αν και μικρό χωριό έχει πλούσια παράδοση, τόσο μυθολογική, όσο και λαογραφική. Κοντά στην Καρυά υπήρχε στην αρχαιότητα η πόλη «Λείβηθρα» από την οποία λέγεται ότι κατάγονταν ο Ορφέας. Σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από την Καρυά βρίσκεται η Μονή Κλημάδων (το σημερινό Ναϊδριον της Αγίας Τριάδας), η οποία διαδραμάτισε σημαντικό ιστορικό ρόλο κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Σημαντική ήταν και η συμβολή της Μονής Κανάλων την ίδια περίοδο, ένα μοναστήρι του 9ου αιώνα που βρίσκεται στο 7ο χιλιόμετρο Καρυάς - Λεπτοκαρυάς.

Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να πάει στον Ξερόλακα, έναν οργανωμένο χώρο αναψυχής με περιπατητικά μονοπάτια κοντά στο ρέμα  Ζηλιάνα, στη Βρύση Σαμαρά ή στο Σπήλαιο Μόρια στην περιοχή "Μπιχτέσι" (το οποίο χρησιμοποιούνταν ως καταφύγιο από τους αντάρτες).

Μικρό χωριό, 125 περίπου κατοίκων (σύμφωνα με την απογραφή του 2011), το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο 1250 μέτρων. Η δημιουργία του τοποθετείται γύρω στον 12ο αιώνα. Το 1442 μ.Χ. κατακτήθηκε από τους Τούρκους, ενώ κατά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο οι κατακτητές το πυρπόλησαν. Οι πολυάριθμες βρύσες, το ρέμα της Σταλαγματιάς, η Κρούτσελη και η Τσιαμάρα είναι μερικά από τα αξιοθέατα που μπορεί κάποιος να επισκεφτεί. Επίσης, από τον Κοκκινοπηλό ξεκινάνε διάφορα μονοπάτια και διαδρομές προς τον Όλυμπο.

Ο Παλαιός Παντελεήμονας φαίνεται πως ιδρύθηκε στα τέλη του 14ου αιώνα, όπως προκύπτει από αρχαιολογικές ενδείξεις. Σήμερα, είναι ένας πανέμορφος, αναπαλαιωμένος παραδοσιακός οικισμός στις πλαγιές του Κάτω Ολύμπου, σε υψόμετρο 700 μέτρων, με μοναδική θέα προς το Θερμαϊκό κόλπο, τις ακτές της Νότιας Πιερίας και το ενετικό κάστρο του Πλαταμώνα. Διατηρεί ομοιόμορφη αρχιτεκτονική στα κτίσματα του, γεγονός που γίνεται αντιληπτό με την πρώτη ματιά και τον διαφοροποιεί από τους άλλους οικισμούς. Στην κεντρική πλακόστρωτη πλατεία με τα αιωνόβια πλατάνια, υπάρχει η παλαιά εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, το παλαιό σχολείο και αρκετές παραδοσιακές ταβέρνες.

Στη διαδρομή προς τον οικισμό και στη γύρω περιοχή μπορείτε να θαυμάσετε το πλούσιο δάσος από καστανιές, οξιές και κουμαριές καθώς και την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του Κάτω Ολύμπου. Ιδανική περιοχή που προσφέρεται για πεζοπορίες στη φύση, αλεξίπτωτο πλαγιάς και ποδήλατο βουνού. Μπορείτε να φιλοξενηθείτε σε παραδοσιακούς ξενώνες και να δοκιμάσετε στις ντόπιες ταβέρνες τοπικά φαγητά και χαρακτηριστικές γεύσεις της περιοχής, πικάντικους μεζέδες, ντόπιο κρασί και παραδοσιακό τσίπουρο από κούμαρα του Ολύμπου.
Ο Παλαιός Παντελεήμονας βρίσκεται μόλις έξι χιλιόμετρα από το χωριό και την παραλία του Νέου Παντελεήμονα, που διαθέτει επίσης μεγάλη ποικιλία καταλυμάτων, ταβέρνες και εστιατόρια, εγκαταστάσεις αναψυχής και τουριστικές πληροφορίες. Το καλοκαίρι πραγματοποιούνται πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις στο Κάστρο του Πλαταμώνα, ως μέρος του Φεστιβάλ Ολύμπου. Ο Παλαιός Παντελεήμονας είναι εύκολα προσβάσιμος από την εθνική οδό Ε75 (κόμβος Πλαταμώνα) και από το Εθνικό Σιδηροδρομικό Σταθμό (προς το σταθμό Νέοι Πόροι).

Παραδοσιακός οικισμός στις Νοτιοανατολικές  παρυφές του Ολύμπου σε υψόμετρο 600 μέτρων. Χαρακτηριστικό του είναι τα πετρόχτιστα σπίτια του 17ου - 18ου αιώνα και η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην πλακόστρωτη πλατεία. Πάνω από τον οικισμό υπάρχει ένα πανέμορφο δάσος όπου μπορείτε να περπατήσετε και να θαυμάσετε τη χλωρίδα και την πανίδα του Κάτω Ολύμπου. Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε τα δύο εκπληκτικά εκκλησάκια των Αγίων Αποστόλων και της Ζωοδόχου Πηγής.

Σε απόσταση εννέα χιλιομέτρων προς τη θάλασσα βρίσκεται ο παραλιακός οικισμός των Νέων Πόρων με υποδομή σε ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών, πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια, εστιατόρια, ψαροταβέρνες, ουζερί και άλλα πολλά κέντρα εστίασης και ψυχαγωγίας.

Οι Παλαιοί Πόροι απέχουν 45 χιλιόμετρα από την Κατερίνη, την πρωτεύουσα του νομού, και η πρόσβαση από τον Αυτοκινητόδρομο Ε75 (κόμβος Πλαταμώνα) είναι πολύ εύκολη.

Στον παραδοσιακό αυτόν οικισμό στις πλαγιές του Κάτω Ολύμπου, μπορείτε να θαυμάσετε την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου (14ος αι.) με το μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο και τον ενοριακό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην κεντρική πλατεία - τρίκλιτη ξυλόστεγη μεταβυζαντινή βασιλική που κτίσθηκε το 1862, στη θέση προφανώς πολύ παλαιότερου ναού.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διαδρομές μέσα στη φύση που προσφέρονται για πεζοπορία, ποδήλατο βουνού, παρατήρηση της χλωρίδας κα της πανίδας του Κάτω Ολύμπου. Για τη διαμονή σας, υπάρχουν δύο ξενώνες στον οικισμό. Περισσότερα ξενοδοχεία κι ενοικιαζόμενα δωμάτια βρίσκονται στην Παραλία της Σκοτίνας αλλά και στους κοντινούς οικισμούς της περιοχής. Η Παλαιά Σκοτίνα απέχει μόλις 7 χιλιόμετρα από το χωριό Σκοτίνα και 9 χιλιόμετρα από την παραλία της Σκοτίνας και 40 χιλιόμετρα από την Κατερίνη με πολύ καλή πρόσβαση από τον Αυτοκινητόδρομο Ε75 (κόμβος Σκοτίνας) και τον Εθνικό Σιδηρόδρομο (Σταθμός Σκοτίνας).